Ở các nền giáo dục tiên tiến như Nhật Bản, Úc,... lập trình đã trở thành môn học bắt buộc ngay từ cấp tiểu học. Nhưng tại Việt Nam, lập trình vẫn chưa tiếp cận được quá nhiều nhất là với học sinh tiểu học. Vậy có nên cho con học lập trình ngay từ khi còn bé hay không?

Với sự phát triển của thời đại 4.0, công nghệ dần chiếm vai trò quan trọng và không thể thiếu trong cuộc sống của con người. 

Theo một nghiên cứu thăm dò ý kiến, có tới 75% người được hỏi đều cho rằng nên cho trẻ học lập trình ngay từ bậc tiểu học. Theo nghiên cứu khoa học, trẻ em từ 7 tuổi trở lên có thể bắt đầu viết code và học lập trình cơ bản. Ở độ tuổi này, trí não của các em đã phát triển đủ để tiếp thu về các khái niệm lập trình cơ bản, bên cạnh đó, học lập trình ở độ tuổi này sẽ phát huy khả năng tư duy logic của trẻ sau này. Tuy nhiên, nói vậy không đồng nghĩa với việc học lập trình là muộn đối với các bạn học sinh cấp 2, cấp 3. Không có một quy định nào yêu cầu về độ tuổi học lập trình ở trẻ. Ở mỗi độ tuổi khác nhau, các em có thể lựa chọn cho mình một cách học khác nhau để có thể phát huy tối đa khả năng của mình.

Kết quả của cuộc thăm dò ý kiến

Vậy học lập trình từ sớm đem lại lợi ích gì?

- Phát triển tư duy: học lập trình trẻ sẽ học được tính kiên nhẫn, tư duy phản biện và cách quan tâm đến trải nghiệm người dùng để học về sự đồng cảm. Trẻ sẽ học được cách tư duy làm sao có thể tạo nên một chương trình, một trò chơi hay thậm chí chỉ là một tấm thiệp online đơn giản. Thông qua việc phân tích, trẻ sẽ dần học được cách giải quyết và xử lý vấn đề, từ đó giúp trẻ phát triển tư duy một cách vượt trội.

- Tạo nền tảng vững chắc cho tương lai: Kỷ nguyên số đòi hỏi con người thành thạo các kỹ năng về khoa học máy tính và lập trình, nhân lực của ngành này luôn được săn đón vì tính chất đặc thù của nó. Trang bị cho trẻ kỹ năng lập trình ngay từ bây giờ sẽ chuẩn bị tốt cho tương lai, tạo thế mạnh cho trẻ biến kỹ năng thành một nghề nghiệp triển vọng.

- Giúp trẻ biết thêm một loại ngôn ngữ: ngôn ngữ lập trình có thể coi là thứ ngôn ngữ chìa khóa của tương lai, nó cung cấp cho chúng ta cách hoạt động của công nghệ xung quanh mình. Đây là cách tốt nhất để trẻ hiệu cách vận động của công nghệ và kỹ thuật. Một số ngôn ngữ lập trình đã được biết đến và phù hợp với trẻ em từ 8 -13 tuổi có thể kể đến như ngôn ngữ lập trình Scratch.

- Giúp trẻ tự tin giải quyết vấn đề: Một lập trình viên cần khả năng nhìn thấy một vấn đề lớn và chia nó thành nhiều phần nhỏ để giải quyết hiệu quả. Nếu giải pháp đầu tiên không được, trẻ sẽ phải tìm các giải pháp khác để hình thành kỹ năng giải quyết vấn đề.

- Lập trình kích thích sự sáng tạo: Trẻ em học lập trình để khắc họa ý tưởng thành tác phẩm, dự án cá nhân. Những nhân vật, thử thách khi thiết kế game được dựa trên trí tưởng tượng phong phú của trẻ. Điều đó giúp trẻ không ngừng phát triển tư duy sáng tạo mỗi ngày.

Cho trẻ học lập trình từ bậc tiểu học liệu có quá sớm?

Ngôn ngữ lập trình rất phổ biến với học sinh ở những nền giáo dục tiên tiến. Tuy nhiên tại Việt Nam, ngôn ngữ lập trình chưa được phổ cập quá rộng rãi mặc dù đã được đưa vào chương trình tin học để các em được làm quen dần. Mặc dù vậy, với những bạn nhỏ học tiểu học, việc tiếp cận những ngôn ngữ lập trình bằng những hàm khô khan rất khó để các em cảm thấy hứng thú. Vì thế,  giáo sư Mitchel Resnick cùng nhóm nghiên cứu Lifelong Kindergarten thuộc trung tâm Media Lab của Viện công nghệ MIT Hoa Kỳ đã sáng tạo ra ngôn ngữ lập trình dành riêng cho trẻ từ 8-13 tuổi có tên là Scratch - 1.

Những khái niệm khoa học kỹ thuật khó hiểu, những quy tắc luật lệ chằng chịt, những suy nghĩ liên miên mệt mỏi trong những ngôn ngữ lập trình kiểu dòng lệnh phổ biến như Pascal, C, C++, Java, PHP, …chính là rào cản đối với sự tiếp cận lập trình cho trẻ em.

Tuy nhiên, đối với Scratch thì khác! Ngôn ngữ lập trình Scratch phát triển theo hướng tương tác trực quan, đồ họa sống động, sản phẩm liền tay mà vẫn đảm bảo tính khoa học, tính liên thông tri thức sau này.

Khi sử dụng Scratch, thay vì phải viết những dòng lệnh logic dễ gặp lỗi thì ở đây bạn chỉ cần nắm và kéo các khối lệnh đầy màu sắc có sẵn để lắp ghép thành một kịch bản điều khiển các đối tượng trên sân khấu biểu diễn. Với khóa học "Bước chân vào thế giới lập trình với Scratch - 1" của HOCMAI Tiểu học, con sẽ được tiếp cận với lập trình để phát triển tư duy một cách toàn diện. Tạo ra một trò chơi, một tấm thiệp online sinh động hay thậm chí một phần mềm là điều trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết.

Giáo sư Mitchel Resnick, người sáng tạo ra ngôn ngữ Scratch cũng chia sẻ như sau:

"Khi học lập trình Scratch, trẻ em học được những nguyên lý cơ bản của việc thiết kế, học được cách thử nghiệm ý tưởng mới, học được cách phân chia ý tưởng phức tạp thành những phần việc đơn giản, học được cách hợp tác với người khác để thực hiện dự án, học được cách tìm và sửa lỗi khi kết quả không được như ý, tập được tính kiên trì khi đối mặt với khó khăn. Ngày nay, đó không chỉ là những kỹ năng cần thiết cho việc lập trình, mà còn cần thiết cho nhiều hoạt động khác."

Để giúp con tiếp cận với lập trình cũng như nắm trong tay chìa khóa thành công trong thời đại 4.0, mời ba mẹ tham khảo thêm về khóa học TẠI ĐÂY